Η αγαπημένη μας Γαβριέλλα Marconi-Παπαδέλη από την Κυριακή 9 Ιανουαρίου δεν είναι πια κοντά μας.

H Γαβριέλλα γεννήθηκε στην Ιταλία, σπούδασε αρχιτεκτονική και μετεκπαιδεύτηκε στη συντήρηση έργων τέχνης στη Φλωρεντία. Εργάστηκε στην 9η Εφορεία Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων από το 1976 αναλαμβάνοντας και τον σχεδιασμό της έκθεσης «Θεσσαλονίκη, Ιστορία και Τέχνη» στον Λευκό Πύργο. Στη συνέχεια, ανοίγοντας νέους, πρωτοποριακούς για την εποχή τους δρόμους στον σχεδιασμό των μουσείων, αποτέλεσε βασική εμπνεύστρια του μουσειογραφικού σχεδιασμού της μόνιμης έκθεσης του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού που το 2005 βραβεύτηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Για όλους όσοι είχαμε την τύχη να τη γνωρίσουμε η καθημερινότητα στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού διακρινόταν πάντα στην περίοδο που η Γαβριέλλα ήταν μαζί μας και στην επόμενη μέρα. Ακόμη όμως κι όταν συνταξιοδοτήθηκε κι έφυγε από το μουσείο η Γαβριέλλα ήταν παντού. Στη μόνιμη έκθεση του μουσείου, στα εργαστήρια, στους διαδρόμους.

Όσα δυσκολευόταν να τα εκφράσει με λόγια τα αποτύπωνε στα έξοχα σχέδιά της. Και για να φτάσει να δει αυτά τα σχέδια όπως η ίδια τα φανταζόταν ακολουθούσε όλη την πορεία τους, από το χαρτί ως την έκθεση, με συνοδοιπόρους τους αρχαιολόγους, τους μηχανικούς, τους τεχνικούς, τους συντηρητές, τους ελαιοχρωματιστές, τους φωτιστές.

Ευρηματική, ανατρεπτική, ασυμβίβαστη, δημιουργικότατη. Μας παρουσίαζε τις πιο εμπνευσμένες ιδέες με τον πιο απλό τρόπο γιατί για εκείνη οι ιδέες προέκυπταν αβίαστα. Λάτρευε τα «σενάρια» όπως συνήθιζε να λέει τα κείμενα με το μουσειολογικό σκεπτικό των εκθέσεων. Η ικανότητά της να μετουσιώνει τις λέξεις σε εικόνες και μουσειογραφικές προτάσεις ήταν μοναδική. Παρουσίαζε τις δικές τις προτάσεις,  τη μία μετά την άλλη προκαλώντας ένα κρεσέντο ενθουσιασμού. Και με μεγάλη ευκολία την επόμενη μέρα μπορούσε να παρουσιάσει μια νέα πρόταση, ολόφρεσκη και τελείως διαφορετική από όλες τις προηγούμενες.

Όταν ολοκληρώθηκε η μόνιμη έκθεση του ΜΒΠ στάθηκε μπροστά σ’αυτήν και είπε κάτι που μας ξάφνιασε όλους: «Εάν έπρεπε να ξαναστήσω την έκθεση, τώρα θα την έκανα τελείως διαφορετική». Όσοι την ξέραμε κρυφογελάσαμε γιατί ήμασταν βέβαιοι ότι το εννοούσε.

Η Γαβριέλλα έφυγε, αλλά η παρουσία της ήταν, είναι και θα είναι έντονη όχι μόνο στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού αλλά και σε ένα πλήθος ελληνικών μουσείων και περιοδικών εκθέσεων στην οργάνωση των οποίων η παρακαταθήκη της είναι ολοφάνερη.

Την παρακαταθήκη αυτή θα τη βλέπουμε και θα τη θαυμάζουμε. Η ίδια όμως δεν είναι πια μαζί μας. Θα μας λείψει η κελαρυστή φωνή της, η ευγένειά της, το πνευματώδες χιούμορ της, η ευρηματικότητά της, το αστείρευτο ταλέντο της, η οξύνοιά της, το πάθος της για ένα καλύτερο μέλλον.

Η προϊσταμένη και το προσωπικό του Μουσείου